การดูแลผู้สูงอายุในช่วง COVID-19

การดูแลผู้สูงอายุในช่วง COVID-19
ผู้สูงอายุในช่วง COVID-19
อาการของโรค COVID-19
-
เกิดจากเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ 2019 เป็นโรคติดเชื้อทางเดินหายใจเฉียบพลัน
-
ส่วนมากเริ่มมีอาการหลังการได้รับเชื้อ 2-7 วัน
-
อาการ
-
ไข้ (อุณหภูมิกายวัดทางปากตั้งแต่ 37.5 องศาเซลเซียสขึ้นไป ผู้สูงอายุที่เปราะบางอาจใช้เกณฑ์ 37.2 องศาเซลเซียส แต่โดยทั่วไปมักวัดอุณหภูมิด้วยเทอร์โมมิเตอร์แบบดิจิทัลทางช่องหูใช้เกณฑ์ 38 องศาเซลเซียสหรือบริเวณหน้าผาก ใช้เกณฑ์ 37.2 องศาเซลเซียส อย่างไรก็ตามอาจไม่มีไข้ได้ครึ่งหนึ่งในคนที่ติดเชื้อในช่วงแรก)
-
อาการระบบทางเดินหายใจ เช่น ไอ เจ็บคอ มีเสมหะ หอบเหนื่อย
-
อ่อนเพลีย ปวดศีรษะหรือปวดเมื่อยตามตัว
-
ส่วนใหญ่มีอาการเพียงเล็กน้อย ร้อยละ 80 หายได้เอง
-
ส่วนน้อยต้องรับไว้รักษาตัวในไอซียู ต้องใช้เครื่องช่วยหายใจร้อยละ 2-3 และเสียชีวิตร้อยละ 1-2
-
ผู้สูงอายุ หรือผู้ที่มีโรคร่วม เช่น โรคหัวใจ โรคเบาหวาน โรคปอด เป็นกลุ่มเสี่ยงที่จะมีอาการรุนแรงกว่า
-
ร้อยละ 10-30 อาจต้องรับไว้รักษาตัวในไอซียู
-
อัตราการเสียชีวิต ร้อยละ 4-11 ในผู้ที่อายุ 65-84 ปี และร้อยละ 10-27 ในผู้ที่อายุ 85 ปีขึ้นไป
-
-
ผู้สูงอายุอาจมีอาการที่ไม่ตรงไปตรงมาเมื่อมีความเจ็บป่วย ข้อสังเกตคือ
-
-
อ่อนเพลีย
-
ซึมลง
-
สับสนเฉียบพลัน
-
เบื่ออาหาร หรือรับอาหารทางสายยางไม่ได้
-
ความสามารถในการช่วยเหลือตัวเองลดลงอย่างรวดเร็ว
การดูแลสุขภาพสำหรับผู้สูงอายุทั่วไปในช่วงระบาดของโรค COVID-19
-
หลีกเลี่ยงการเดินทางไปในสถานที่ที่มีคนแออัด รักษาระยะห่าง (social distancing) จากผู้ที่ติดเชื้อ 2 เมตร หรือราว 2 ช่วงแขน
-
ดูแลสุขภาพให้แข็งแรง
- รับประทานยาประจำตัวให้สม่ำเสมอ
- 4 อ. คือ อาหาร ออกกำลัง เอนกายพักผ่อน ออกห่างสังคมแออัด
-
ปิดปากปิดจมูกเวลาไอจาม
-
สวมหน้ากากอนามัย ในกรณี
- มีอาการไข้หวัด ไอจาม
- อยู่ในที่ที่มีคนแออัด
- ไปโรงพยาบาลหรือสถานที่เสี่ยงหรือใกล้ชิดผู้ที่เสี่ยง
-
ไม่เอามือสัมผัสหน้า จมูก ปาก
-
ทำความสะอาดมือบ่อย ๆ โดย
- ล้างมือด้วยสบู่ อย่างน้อยฟอกให้ทั่วมือเป็นเวลา 20 วินาที โดยเฉพาะตามง่ามมือ ซอกเล็บและเส้นลายมือที่มักจะฟอกไม่สะอาด และทำให้มือแห้ง 10 วินาที
- อาจใช้แอลกอฮอล์เจล ที่มีแอลกอฮอล์ 70% โดยควรสังเกตวันหมดอายุ และหากเปิดทิ้งไว้นาน แอลกอฮอล์จะระเหยทำให้เปอร์เซ็นต์แอลกอฮอล์ลดลง
-
ทำความสะอาดอุปกรณ์เครื่องใช้ในบ้านให้บ่อยขึ้น เนื่องจากเชื้อไวรัสอยู่บนพื้นผิวได้นานหลายวัน
-
ผ่อนคลายความเครียด
-
หากควบคุมโรคประจำตัวได้ดี อาจขออนุญาตแพทย์ที่ดูแล รับยาและเลื่อนนัดหมายให้นานกว่าปกติลดการไปโรงพยาบาล
-
การใช้สื่อและข้อมูลข่าวสาร
- รับข้อมูลจากแหล่งที่เชื่อถือได้
- ไม่แชร์ โพสต์ ข้อมูลที่ไม่ถูกต้อง
- ลดการเสพข้อมูล
- ส่งความรู้สึกที่ดี ช่วยเหลือดูแลกันในสังคม มากกว่าการวิพากษ์วิจารณ์กล่าวโทษหาคนผิดในสังคมออนไลน์
-
ช่วงที่ป่วย
- รีบไปพบแพทย์ หรือโทรสายด่วนกรมควบคุมโรค 1422
- แยกตัวจากผู้อื่น
- หากมีไข้ที่เกิดจาก COVID-19 ไม่ควรใช้ยา ibuprofen (ไอบูโพรเฟ่น) ในการลดไข้ ให้ใช้พาราเซตามอล
- ระวังการหกล้ม สับสน กินได้น้อย
COVID-19 กับผู้ป่วยสมองเสื่อม
ภาวะสมองเสื่อมไม่ได้สัมพันธ์กับ COVID-19 โดยตรง แต่อาจส่งผลกระทบต่อผู้ป่วยสมองเสื่อม ดังนี้
-
ผลของการจัดสภาพแวดล้อมให้แยกห่างจากผู้อื่น
-
รู้สึกไม่ปลอดภัย
-
เหงา เบื่อ
-
นอนไม่หลับ
-
วิตกกังวล
-
หงุดหงิด ก้าวร้าว
-
-
ผลจากการติดเชื้อ COVID-19 โดยตรง
-
กังวล
-
กระสับกระส่าย
-
ซึม
-
ความสามารถในการประกอบกิจวัตรช่วยเหลือตนเองถดถอย
-
กินไม่ได้
-
-
ผลต่อผู้ดูแลผู้ป่วย
-
เครียด วิตก กังวลทั้งต่อสุขภาพของตนเอง และของผู้ป่วย
-
แพนิค
-
เหนื่อยล้า หมดไฟ (burn-out) รู้สึกขาดการช่วยเหลือ
-
เกิดประเด็นขัดแย้งกับผู้ป่วยมากขึ้น
-
ผู้ป่วยสมองเสื่อมในช่วง COVID-19
การดูแลผู้ป่วยสมองเสื่อมในช่วงการระบาดของโรค COVID-19
-
เฝ้าระวังอาการที่เปลี่ยนแปลงไปจากเดิม เช่น ซึมหรือไม่นอน เพ้อสับสน เห็นภาพหลอน เป็นต้น
-
ผู้สูงอายุที่มีสมองเสื่อมอาจมีความสามารถในการดูแลความสะอาด สุขอนามัยส่วนตัวลดลง อาจจะหลงลืมการล้างมือ แนะนำให้มีป้ายเตือนให้ล้างมือไว้ภายในบริเวณอ่างล้างมือที่บ้าน และให้ผู้ดูแลช่วยสาธิตการล้างมือไปพร้อมกัน
-
ทำความสะอาดอุปกรณ์ที่ผู้ป่วยหยิบจับบ่อย ๆ ด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อ เช่น แอลกอฮอล์ 70% เป็นต้น
-
หลีกเลี่ยงการอยู่ในสถานที่ที่แออัด
-
หากต้องจำกัดให้อยู่ในบ้าน ควรให้ได้ทำกิจกรรม งานอดิเรกต่างๆ และออกกำลังกาย
-
วางแผนหาผู้ดูแลสำรองในกรณีผู้ดูแลเจ็บป่วย
-
หากผู้ดูแล มีอาการสงสัยโรค COVID-19 ควรแยกจากผู้ป่วยและเปลี่ยนผู้ดูแลได้ทันที
-
หากอาการคงที่ อาจขออนุญาตแพทย์ที่ดูแล รับยาและเลื่อนนัดหมายให้นานกว่าปกติ เพื่อลดการไปโรงพยาบาล
ที่มา :
SIRIRAJ ONLINE(2564).
การดูแลผู้สูงอายุในช่วง COVID-19,
สืบค้นเมื่อ 5 กันยายน 2564.
จาก.https://www.si.mahidol.ac.th/siriraj_online/thai_version/Health_detail.asp?id=1417
- Admin WTU Website